Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı

158 Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı b. Boru Destek Aralığı Belirlenmesi Boru destek aralıklarının belirlenmesinde en çok kullanılan standartlar; • Manufacturers Standardisation Society, MSS SP-69……………ş Gp = G • The American Society of Mechanical Engineers, ASME B31.1 Gp = G • National Fire Protection Association, NFPA 13………………. Gp = 5G + 114 (kg) c. Boru Ağırlıkları Belirlenmesi Boruların birim boylarındaki ağırlıkları dört temel parametreye bağlıdır, bunlar; • Boru malzemesinin cinsi (Çelik, bakır veya plastik gibi) • Boru malzemesinin anma çapı ve et kalınlığı • Boru malzemesi üzerindeki izolasyonun ve içindeki akışkanın ağırlığı Canlı Yükler Aşağıdaki yük çeşitleri canlı yük olarak kabul edilecektir. 1. Havalandırma kanallarının ve izolasyonlarının ağırlıkları etkisi ile oluşan yükler Burada ağırlıklardan kaynaklanan yükler SMACNA standardına uygun olacak şekilde üç adımda hesap- lanmaktadır; • Havalandırma kanallarının destek aralıklarının belirlenmesi, • Havalandırma kanallarının ağırlıklarının belirlenmesi, • Askı ve destek noktalarında oluşan ağırlık yüklerinin belirlenmesi. 2. Boru tesisatında termal etkilerle oluşan yükler • Borular üzerinde termal etkiler, düşey, yanal ve eksenel yüklere sebep olur. • Termal yükler, boru stres analizleri yardımı ile hesaplanır. Bu yükler canlı yük olarak tanımlanır. • Termal eksenel yük, kayar mesnedin iletebileceği yük değerini aşamaz. 3. Kayar mesnette etkili sürtünme kuvveti yükleri Termal yük durumunda, F s = μ G Denklem 7-15 μ : Kayar mesnetin sürtünme katsayısı. Kayar mesnetin sürtünme katsayısı için, ASTM D202, ASTM D4918 standartlarına göre yapılan testler sonu- cunda, aşağıdaki değerler kabul edilmektedir. • Çelik-çelik çalışması (eski tip kayar mesnetler) için, μ = 0,3 • Teflon-çelik çalışması (yeni tip kayar mesnetler) için, μ = 0,2 7.1.2. DEPREM YÜKLERİ ASCE 7-16, IBC 2012 veya Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği-2018 standartlarında, deprem analizleri aşağı- daki gibi üç farklı sistem yapısı için ayrı ayrı incelenmektedir, bunlar; - Binalar (Tamamen Kitap Kapsam Dışındadır) - Bina olmayan yapılar (Non-building structures) ASCE 7-16 Kısım 15 - Yapısal olmayan elemanlar (Non-structural component) ASCE 7-16 Kısım 13 SİSMİK YÜK HESABI YÖNTEMLERİ • Etkin Yer İvmesi Yöntemi: Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2007’de yer alan sismik yük hesaplama yöntemidir. Yapısal olmayan elemanın yapısı ve bağlantı metodunu göz ardı ettiği için yaklaşık sonuçlar vermektedir. Denklem 7-16 f e : Eşdeğer deprem yükü A 0 : Etkin yer ivmesi katsayısı (proje statik grubunca hesaplanır)