Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

118 Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı hava cepleri oluşur. Bu hava ceplerinde toplanan hava tesisat içerisinden boşaltılması gerekir. Dolum esnasında sıkışmış hava birikimi ile hava ceplerini en aza indirgemek için boru tesisatının hacim içerisinde izin verdiği yerlerde, dikey kolonlarda akışkanın akış ve dönüş yönlerine dikkat ederek hava tahliye noktaları konulmalıdır. Sıhhi tesisat için (açık devre) ana şebekedeki en yüksek tesisat noktalarında 15 mm'den daha büyük hava tahliye bağlantısı, en az ana boru boyutunda hava şişelerine (hava tüpü), kolonlarda, 25 mm'den daha az çaplı şişelerde, kolon yukarısına veya aşağı inişlerde başlangıç noktasına hava tüpü konulacaktır. Hava şişeleri (tüpü) 2 boru çapından uzun veya 150 mm'den küçük olmamalıdır. Soğutma/Isıtma tesisatı için (Kapalı devre), 15 mm kol ayrımının ayrı hava tahliye noktalarına ihtiyaç duyul- mayacağı, ancak ilk doldurma ve boşaltma işleminden sonra boşaltma işlemlerinin yapılmasına yardımcı olacak şekilde entegre tesisat kolektör ve boru tesisat en üst noktaya hava tüpü ve hava tahliye vanaları konulacaktır. Otomatik hava ayırıcıları, çizimler üzerinde tanımlandığı gibi, düzenli erişim için zor olan yüksek noktalarda takılabilir. Otomatik boru üzerine takılan hava ayırıcıların drenaj bağlantı boruları kontrol edilebilir, yer seviyeye kadar getirilmelidir. Havanın tahliyesine yardımcı olmak için, ana boru hatları üzerine konulan kapalı devre sistemlerde kullanılan me- kanik hava ayırıcı cihazların montajı için, tesisat çalışma basınç ve sıcaklıklarına uygun olmasına dikkat edilmelidir. Üretici Linki: http://www.unival.com.tr/tr/urun/r850 8.6. BORU TESİSATI BOŞALTMA (DRENAJ) Boru tesisatı için temizlik veya başka sebeplerle boşaltma noktaları ve kir ve tortunun toplandığı cepler, kolonların altında ve gerektiğinde diğer en düşük noktalarda sağlanacaktır. Şebeke ve kolonların alt noktalarından suyun boşaltılması, en düşük noktada, drenaj borusu ucunda bir adet küresel vana ve kilitli sürgülü (gate) vana kullanılarak yapılacaktır. Eğer iki vana kullanılmak istenmiyorsa vana sonrası kör tapa konularak hata ve ihmal sonucu tesisatta boşaltma riski engellenmelidir. Drenaj borusu ucuna hortum takılarak uygun bir noktaya drenaj yapılması sağlanmalıdır. Boşaltma boru çapı ve kullanılacak vana setleri kolon çaplarına göre, 25 mm'den daha az cepler için 15 mm, daha büyük çaplardaki boru tesisatı için daha büyük boşaltma vana ve drenaj boruları belirlenir. Tahliye muslukları, hangisi ana ebada en yakınsa, 15 mm, 20 mm veya 25 mm olacaktır. Soğutma/Isıtma tesisatında en alt kol ayrımındaki düşük noktaların boşaltılması, branşman çap ve toplam su hacmi değerlendirilerek genelde 15-25 mm drenaj musluklarıyla yapılır. Tesisat sistemlerinin niteliği, çalışma basınç ve sıcaklığı, akışkanın cinsi drenaj boşaltma sistemlerinin de yapım kurallarını belirler. Cihaz drenaj sifonları, soğutma bataryalarından çıkan yoğuşma tahliyesi için normal olarak gereklidir ve bu tahliye süreçlerinde drenaj suyu içerisindeki korozif niteliğinden dolayı çevreye uygun nitelikte ya yağmur hatlarına ya da uygun su kalitesine getirildikten sonra atık su sistemine tahliye edilir. Sifonlar, üst ve alt ters konumda dolum tapaları ve drenaj tapaları gerektirir ve servis edilen fabrikada baskın bir basınç altında bir yük tutacak şekilde boyutlandırılmalıdır, alternatif olarak şamandıralı cihazlara sahip tescilli sifonlar uygun olabilir. Boruların drenajları boru iç temizliği ve kimyasal işlem sonrası yıkama yapılabilmesi için bazen basınç altında boşaltılır (flush), basınç altında boşaltma yapılan yerlerdeki vanaların ve drenaj bağlantılarının insan sağlık ve emniyet kurallarına göre sorun oluşturmaması ve tehlike yaratmaması için uygun şekilde düzenlenmesi gerekir. Ayrıca bu işlemler için atık kontrolü da önemlidir. 8.7. BORU ISIL (TERMAL) UZAMA VE KISALMA Boru tesisatı daha monte edilirken dış ortam sıcaklığına bağlı olarak, sıcaklık ve nem farkları nedeniyle termal uzama ve kısalmaya neden olmaktadır, montaj sonrası gerek devreye alma süreçlerinde gerekse işletme şartlarında ise çalışma sıcaklığına bağlı olarak termal uzama ve kısalma olur. Özellikle havadaki nem miktarı, boru temiz- liği, boyanması, izole edilmesi ve kaynak işlemleri sırasında özel dikkat edilmesi gereken bir konudur. Yüksek