Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

130 Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı Derleyen Notu: Küresel vanalar temel olarak operasyon vanalarıdır. Sıklık ile açılıp kapanması gereken yerler- de kullanılmaktadır. Özellikle kızgın su, buhar gibi yüksek sıcaklık gereken yerlerde veya aşırı soğuk tesisatta, şartnamelere göre uygun olan tipler kullanılmalıdır. Düşük basınç yüksek sızdırmazlık veya yüksek basınç kolay operasyon için TRUNNION Vanalar küresel ve sürgülü vana olarak özellikle gaz ve yakıt tesisatında kullanılması tercih edilen vanalardır. Üretici Linki: http://www.unival.com.tr/tr/urunler/flans-baglantili-vanalar/flans-baglantili-vanalar 9.2.2. Basınç ve Akış Ayar (Regülasyon) Vanaları (Dinamik veya Statik) Özellikle temiz su tesisatı şehir şebeke su basıncı bölgesel kod farklarından dolayı tesisat işletme boru basıncı üzerinde olabilir veya gerek sıhhi tesisat gerek ise ısıtma soğutma devrelerinde yüksek katlı bina içerisindeki boru devrelerindeki farklı basınç gereksinimleri ve akışını gereken oranda ayarlamak için dağıtım devrelerine “Basınç Ayar Vanaları” takılmalıdır. Akış ölçümleri okumak için ayar vana üstünde veya yoksa boru hattı üstüne basınç göstergeleri ve test noktaları tesis edilmelidir. Akış kontrolünü ve uygun vana otoritesini sağlamak için basınç ayar vanaları, doğru basınç düşüşü için boyut- landırılmalıdır, ayar vana çapı, normal boru çapından düşük olabilir. Ayar vanaları, ayarlarını korumak için, kilit korumalı ve/veya ayar değerini sabitleyen bir mekanizmalı olası tercih edilmelidir. Ayar değerinin kolayca değişmemesini sağlayacak bir özelliğe sahip olmalıdır. 9.3. DİĞER VANALAR VE ÖLÇME EKİPMANLARI 9.3.1. Emniyet Vanaları Tüm kapalı devre tesisat sistemlerine basınç güvenliğinin sağlanması için emniyet vanası mutlak takılmalıdır. Vana seçimi, sistemin emniyetli çalışma basıncına bağlı olarak ve devre üzerindeki tümboru elemanlarının emniyetli çalışma basıncında basınç sınır değerinden daha düşük değerde olması sağlanmalıdır. Bu vanalar mutlaka dikey olarak monte edilmeli ve arada başka devre ayırıcı bir eleman olmaksızın doğrudan boru sistemine takılmalıdır. Arada bir küresel vana kullanılması durumunda vananın kilitlenebilir olması ve vana açık pozisyonda kilitlenmesi sağlanarak kullanılmalıdır. Boru hattı bağlantısı çapı ile emniyet vana giriş çapı aynıdır. Ayrıca sıkıştırılamayan (su, yağ vb. sıvılar) akışkan hatlarındaki emniyet vanaları, oransal kalkışlı olabilir. Buna karşın sıkıştırabilen (buhar, basınçlı hava vb. gaz- lar) akışkan hatlarında ise tam kalkışlı (ani açmalı) tipte emniyet vanaları kullanılmalıdır. Oransal kalkışlı vana kullanıldığında süpersonik ses ve tesisat üzerinde titreşim oluşur. (surge pressure) Emniyet vana boşaltma boruları düzgün ve sağlam bir şekilde desteklenmeli ve vana gövdesine hiçbir yük geti- rilmemelidir. Tahliye boru çapı, emniyet vana çıkış çapından daha küçük çapta olmamalı ve de akışa en az direnç gösterebilmek için mümkün olduğunca kısa olmalıdır. Ortama kontrolsüz çıkış olmaması için tahliye borusu döşemeye doğru boru yapılmalıdır Emniyet vana ayar basıncı, maksimum çalışma basıncının %10'u (veya minimum 0.7 Bar) üzerinde, minimum 1.3 Bar değerinde olmalıdır. Minimum 1.3 Bar değeri gereksiz vana açmalarını engellemek için seçilmiştir. 9.3.2. Şamandıralı Vanalar Su deposu dolum noktalarının mekanik olarak kontrolünde kullanılır ve vananın girişinde bir mutlaka bir kesme vanası koymak gereklidir.