Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

136 Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı alternatif bir kaynak gerekebilir veya hat içi filtre yerleştirilmesi gerekebilir. Biyolojik bir kirleticinin (bakteri vb.) önlenmesine yönelik adımların atılması da gerekebilir. 11.5. TESİSAT TEMİZLİK VE YIKAMA YÖNTEMLERİ 11.5.1. Ön Temizlik Boru tesisatı içerisinde kaynak telleri, kaynak çapakları, çeşitli toz ve diğer kirleticilerden vana montajlarından önce temizlenmelidir. Boruların imalat ve montajı sonrası özellikle farklı türdeki kaynaklar ve artıklarıyla birlikte boru içerisine hava veya su ile süpürme işlemleri ile kaba temizliği yapılmalıdır. 11.5.2. Hassas Temizlik - Yıkama Boru tesisatı içerisinde kalan her türlü çapak, pas ve artıkları büyük çaplı sistemlerde mekanik sürtünmeli yıkama veya hidrolik sıvı ile süpürmeli yıkama ve steril borularda ise çeşitli gazlar ile yıkama işlemleri yapılır. Ayrıca tesisat niteliği, çalışma koşulları ve testlerden kalan artıkların da temizlenmesi konusunda sıhhi tesisat sistemlerinde sadece yüksek debi ile yıkama (flushing) söz konusu iken 100 mm ve üzeri çaplı boru hatlarında mekanik sürtünmeli metotlar (pigging) uygulanır. Medikal basınçlı hava, vakum tesisatında basınçlı hava ve gazlar ile temizlik ile yapılır, yakıt, doğalgaz, yangın, kimyasal gaz kaynaklı endüstriyel boru hatlarında ise yine mekanik sürtünmeli metotlar (pigging) uygulanır. Eğer kimyasal yıkama gerekli görülüyor ise genellikle düşük, orta ve yüksek sıcaklık ısıtma sistemleri ile her türlü soğutma kondenser ve kapalı devre çevrimli kule sistemleri temizleme-yıkama sonrasında kimyasal yıkama süreci ve dozlama yapılır. 1. Kimyasal Yıkama 2. Son Yıkama 3. Nötrleştirme (Asit ile Temizlik Yapılan Sistemler için) 4. Pasifleştirme (Pasivasyon), 5. Korozyon Önleyici Kimyasal Dozlamanın Kapalı Tesisata Uygulanması 11.5.3. Yüksek Debili Su ile Yıkama (Flushing) Tüm tesisat sistemleri, boru tesisatı, montaj ve basınç testlerin bitim sonrası, tesisat içerisinde kalan imalat montaj aşamasında boru içinde toplanmış kimyasal olmayan her türlü atığı su ile temizleme işlemine tutulur. Boru tesisatı içerisindeki tüm kirletici maddeler temizlenene kadar su en az 0,76 m/s hızla boru en alt nokta veya noktalardan boşaltılır. 100 mm ve üzeri çaplı borularda bu işlemi su ile yapmak pratik olamayacağı için mekanik sürtünme yoluyla temizleme (Pigging) yapılır, daha sonrasında su ile yıkama işlemine tabi tutulur. Bu işlemler yapılırken boru tesisatı içerisinde genelde vana ağızlarına 25 mesh konik süzgeç konur ve temizlik işlemi bittikten sonra çıkartılır. Tüm noktalarında yıkama/temizlik sağlamak, yeterli akış hızlarını sağlamak için yeterli basınç ve debi sağlanmalıdır. Uygulama sırasında sistem boru çalışma hızının %10’u kadar fazla hızı şartı sağlanmalıdır. • Yıkama işleminin hızlı ve düzgün yapılabilmesi için sistem gidiş kolektörüne geçici ilave su hattı beslemesi yapılmalıdır. • Devrelerden hızlı su boşaltılmasını karşılayacak gider alt yapısının mevcut olması gereklidir. • Boru sistem üzerindeki tüm cihazların (Klima Santralları, Kazan, Soğutma Grubu, Soğutma Kulesi, Isı değiş- tirici, Fankoil, vb.), tesisat ile bağlantılarını kesecek baypas vanaları bulunmalıdır. Böylece cihazlara yıkama suyunun girmeden çevrimin sağlanması gereklidir. • Pislik tutucularının olduğu tüm noktalarda boşaltmalar sağlanmalıdır. • Basınç test noktaları boru ve ölçüm cihazları içinde yer almalıdır. • Devre oksijen etkisinden en az etkilenmesi için hemen doldurulmalıdır.