Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı 41 Kaynaklı Tesisat ve Bağlantı Elemanları Kaynaklı birleştirme uygulaması TS 8414 EN 14163’e uygun yapılmalıdır. Kaynak işlemi TS EN ISO 9606-1’e göre sertifika almış kaynakçılar tarafından yapılmalıdır. Kaynakla birleşti- rilip yeraltına yerleştirilen çelik borular ve bağlantı yerleri TS 5139’a uygun sıcak sargı ile kaplanmış ve TS 5141 EN 12954’e göre korozyona karşı korunmuş olmalıdır. Kaynak yöntemi seçilirken DN 65 dâhil altı çaplar için elektrik ark, TIG veya oksi-asetilen kaynağı, DN 80 dahil üstü çaplar için sadece elektrik ark veya TIG kaynağı uygulanmalıdır. Uygulamada yaşanılan zorluk nedeni ile DN 20’den daha küçük çaplardaki borularda kaynaklı birleştirme yapılmamalıdır. Yeraltı ve yer üstü tüm uygulamalarda dirsek, Te, redüksiyon vb. kaynak ağızlı bağlantı elemanlarında: TS2469, EN 10253 geçerlidir. Yapılacak kaynaklar tahribatsız muayeneye tabi olacak ise kaynak ağızlı ekleme parçaları (dirsek, Te vb. bağlantı elemanları) Sch 40 sınıfında olmalıdır. Kaynaklı birleştirmelerin tahribatsız muayeneye tabi tutulma zorunluluğu ve oranları GDŞ’lere göre farklılıklar arz etmektedir. Örnek: İGDAŞ Tablo 2.11.8’de görüldüğü gibi endüstriyel tesislerde 300 mbar ve altındaki yer üstü doğalgaz tesisatında DN65” (inç) ve üstünde PALGAZ ise tüm çaplarda tahribatsız muayene istemektedir. Tablo 2.11.8 İGDAŞ Bölgesi’nde Tahribatsız Muayene Çap ve Oran Tayini KAYNAK MUAYENE ORANLARI (TAHRİBATSIZ) Toprak Altı Tesisat Yer Üstü Tesisat Tüm Çaplar Çap≥DN65 Çap<DN65 Tüm Basınçlar Tüm Basınçlar P>300 mbar P≤300 mbar %100 %100 %100 --- İGDAŞ bölgesinde DN100 ve üstünde borulama içeren konut doğalgaz tesisatı da endüstriyel uygulama kuralla- rına tabi olmaktadır. Toprakaltı ve 300 mbar üstü tüm endüstriyel uygulamalarda tüm boru çaplarında tahribatsız muayene hâlihazırda tüm bölgelerde istenmektedir. Tahribatsız muayenedeki radyografi çekimleri TS EN ISO 17636-1 standardına uygun olarak yapılıp, API 1104 veya TS EN ISO 5817 standardına göre Level 2 düzeyinde sertifikalı uzmanca değerlendirilir. DN65 ve üstü borularda 5 çap altı manometre, boşaltma ve emniyet vanası kol ayrımı alımında standart “Te” mevcut olmadığı durumlarda Tablo 2.11.7.’de verilen veldolet (weld-o-let) veya tredolet (thread-o-let) kullanılarak, ekleme parçası kaynak ve işçilik maliyetleri azaltılabilir. Flanş: TS EN 1092 -1+A1 ve TS 1759-1, Contalar: TS EN 751-2’ye uygun olmalı ve kaynak boyunlu flanş kulla- nılmalıdır. ANSI 150 normunda kaynak boyunlu flanş şartname gereği iç tesisat uygulamalarında istenmemekle beraber, RMS B (25-4 Bar) istasyon ve bazı marka doğalgaz sayaç bağlantılarında kullanılmaktadır. Çelik Boru Toprakaltı Uygulamalarında: Yeraltında kullanılacak hazır polietilen kaplı veya sıcak sargılı boruların kaynak yerleri de TS 5139’a uygun sıcak sargı ile kaplanmış olmalı, tüm borular katodik koruma ile korozyona karşı koruma altına alınmalıdır. (Bakınız 2.11.3.6) Korozyon koruması TS EN 14161+A1 standardına uygun olarak tesis edilmelidir. PE kaplama, borunun toprak seviyesinden çıktığı yerden en az 60 cm yukarıya kadar devam etmeli, yüzeye çıkılan her noktada mutlaka yalıtımmafsalı konulmalıdır. Ancak yüzeye çıkıp yüzeyde bir miktar devam ettikten sonra tekrar toprak altına giren hatlarda; toprak üstü hat sadece doğal gaz borusundan ibaret ise ya da hat üzerinde herhangi bir armatür vb. ekipman yoksa ve doğal gaz borusu PE kaplamalı ise yüzeye çıkılan her noktada izolasyon mafsalı uygulamasına gerek yoktur. Toprak altı çelik boru uygulaması için boru kanalında derinlikler ve detayı Şekil 2.11-1’de verilmiştir.