Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı 55 Tablo 3.1 Boru ve Bağlantı Elemanlarının Kullanılabileceği Ortam ve Akışkanlar BORU VE BAĞLANTI ELEMANLARI MALZEME UYGUNLUĞU OLAN GENEL BORU SİSTEMLERİ No. BORU MALZEMESİ SERVİS A B1 B2 C D1 D2 E1 E2 E3 E4 E5 E6 E7 2,3 Karbon Çeliği (CS) √ √ √ √ √ √ √ √ √ 2,4 Kaplamalı Çelik √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ BORU VE BAĞLANTI ELEMANLARI MALZEME UYGUNLUĞU OLAN GENEL BORU SİSTEMLERİ A Toprak Altı, Gömülü Tesisat B1 Toprak Üstü: Çalışma Ortam Sıcaklığı -25’den 45 °C ve Ultraviyole Işığa Açık E B2 Toprak Üstü: Elektrikli Isıtıcı Bant ve Termal Yalıtım ile C Çalışma Sıcaklığı, 80 °C ve Üzeri D1 Çözeltiler: Polar Olmayan D2 Çözeltiler: Polar E1 Kimyasal: [Güçlü,[ ] % Sülfürik, Hidroklorik Asitler E2 Kimyasal: [Zayıf,[ ] % Sülfürik, Hidroklorik Asit E3 Kimyasal [Zayıf, ][ ] % Temelde E4 Kimyasal: [Güçlü, ][ ] % Temelde E5 Kimyasal: Klor [ . ] K Kimyasal: Paslandıran Sıvılar E7 Kimyasal: Sülfat [ ] 3.7. ÇELİK BORULARDA DİŞLİ BAĞLANTI ELEMANLARI MONTAJI 3.7.1. Dişli Birleştirmeler Boru uçlarına kullanıldığı tesisat siteminin akışkanının sıvı veya gaz olmasına bağlı olarak diş açılarak bağlantı yapılabilir ve DN 50’ye kadar olan küçük çaplarda sıklıkla kullanılır. Diş çekme (açma), TS 61-210 EN 10226-1 uygun harici ve paralel konik dişli veya tercihen uygun birleştirme mal- zemeleri ile eşleşen iç dişleri konik yapma işlemi sureti ile yapılmalıdır. İç dişli konik kullanılıyorsa, diş açmada izin verilen toleransların aşılmamasına özen gösterilmelidir. Diş açma işlemi sırasında borunun çok dikkatlice ekseninde tutulması, çekilen dişin doğru olmasını sağlayacaktır. Tesisat cinslerine göre su veya gaz diş standartlarında diş açmak ve uygun dişli bağlantı elemanı seçmek önemlidir. Özellikle yüksek basınçlı sistemlerde su sisi, gazlı söndürme, hidrolik yağ boruları ile yakıt tesisatında kullanılan bağlantı elemanları dövme çelik ve yüksek et kalınlığa sahip olması yanında atmosfere açılan uçlar da bulunan dişli vanalar için de vana boru arasındaki dişli bağlantıya sızdırmazlık kaynağı (seal weld) uygulanır. 3.7.2. Dirsek ve Birleştirme Parçaları Çelik çekme dirsekler, galvaniz boru hariç, kaynaklı boru işleri için belirtildiği şekilde kullanılacaktır. Yumuşak (temper) dökme demir bağlantı parçaları, TS EN 10242 standardında içten ve tercihen konik veya alternatif olarak paralel dış dişli olarak kullanılmalıdır. Su tesisatında standart yarıçaplı (1 ½ D) dirsek ve branşman bağlantı parçaları kullanılmalıdır. Özel T ve uzun yarıçaplı dirsek kullanımı genellikle gerekli değildir. Cihaz ve sökülebilir bağlantı noktalarındaki dişli bağlan- tılar için, “konik oturmalı üç parçalı dövme demir rakorlar” kullanılmalıdır. Basınçlı hava, fueloil yakıt, orta ve