Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı 59 / çekme veya eğilme sağlayacaktır. Yivli bağlantı uygulamaları maksimum boru et kalınlığı 9,5 mm'ye kadardır. Yivli uygulama öncesi, boru yiv makine üreticisinin işletim detaylarının uygunluğunu kontrol etmek gerekir. Oyma tip yiv açma işlemi, daha uzun sürdüğü için, genellikle daha büyük boru kalınlığı nedeniyle ve/veya pürüz- süz bir yiv formu gerekli olduğunda tercih edilir. Boru içine kesilen yiv derinliği, diş açma tekniğindeki kesme derinliği ile hemen hemen aynıdır. Makine, eşit ve eş merkezli kesim yapılmasını sağlar. Yiv kesilecek borunun makine kesme ucunun doğru olarak ayarlanıp ayarlanmadığından emin olmak yine önemlidir. Alüminyum ve plastik boruları keserken yivin alt kısmında bir yarıçap oluşması gereklidir. Galvanizli boru üzerinde “oyma tip yiv” uygulamaları yapılamaz. Kesim sonrası hasarlı olan bölgenin galvaniz boya ile tamir edilmesi yanı sıra, yiv kesiminden sonra galvaniz kaplama yapılırken, üreticinin yive ait boyutsal gereklilikleri korunmalıdır. Dişli, kaynaklı veya flanş bağlantılı bir sisteme kıyasla, yivli bağlantılarda bazı özel gereklilikler vardır. Yivli elemanların esnekliğinden dolayı boru destek taşıyıcı elemanları yivli bağlantı yakınında olmalıdır. Bunun için de yivli kelepçe üreticisinin isteklerine dikkat edilmelidir. Üretici Linki: http://www.darhan.com.tr/yivliboru.html 3.10.2. Bağlantı Parçaları Sistem sıcaklığına ve şartlarına uyması için, mekanik yivli bağlantı parçalarına ait contanın seçimine özel dikkat gösterilmelidir. Üreticilerin çoğu, contaları kalite kodu ile bazıları ise renk kodlaması ile ayırt ederek üretmektedir. Bağlantı yaparken, contayı boru uçlarının üzerine monte etmeden önce yağlamak önemlidir. Aksi takdirde contanın yıpranma riski vardır. Yağlama işlemi sırasında yağın boru içine girmemesine dikkat edilmelidir. Çelik boru tesisatının topraklama ve eş-potansiyel sürekliliği gerekli olduğunda elektrik geçiş sürekliliğini sağ- layan klipsler kullanılmalıdır. Yivli bağlantı elemanları; normal seri, ağır seri, esnek, sert (rijid), yumuşak demir, düktil demir, paslanmaz çelik, çelik vb. gibi çeşitli tiplerde ve malzemelerde mevcuttur. Uygulama için doğru tipte yivli bağlantı seçilmelidir. 3.11. SIKI (PRES) GEÇMELİ BAĞLANTILAR Sadece düşük sıcaklık ısıtma sistemi boru bağlantısı için pres bağlantı sınırlı uygulamalarda kullanılır. Ağırlıklı olarak diğer tesisat tipleri için bakır ve paslanmaz çelik çekme borularda uygulaması yaygındır. Boru ile bağlantı parçalarının malzemeleri hem birbirleri ile hem de amaçlanan uygulama için uyumlu olması önemlidir. Sıkı geç- meli bağlantılar, bağlantı parça üreticisinin tavsiyesi doğrultusunda çelik çekme boru tesisatı için kullanılabilir. Boru boyutları, sıcaklık ve basınç derecelendirmeleri malzeme cinsine ve imalatçıya bağlı olarak değişir. Çelik çekme borular için dış çap 12 ile 108 mm ölçüleri arasında kullanılır. Sıkı geçmeli bağlantı parçaları ve boru, uygun bir aletle preslenerek güçlü ve kalıcı bir bağlantı oluşturulur. Aynı zamanda bu işlem sırasında fabrikasyon conta bilezikleri deforme edilerek bağlantının su geçirmez hale gelmesini sağlar. 3.12. BORU DESTEKLERİ VE AKSESUARLARI Boru tesisat taşıyıcı destek imalatı prensip olarak boru ve bağlantı elemanları ile taşıdığı sıvı ağırlığı, dış yalıtım ve koruyucu kaplama ağırlığı dâhil olarak hesaplanmalıdır. Boruların ısıl (termal) genleşme ve kısalma kuvvetleri ile deprem ve titreşim yüklerini taşıyacak yeterlilikte destekler seçilmelidir. Çelik veya betonarme bina statiği temel elemanları kolon, kiriş, perde duvar veya döşeme ile çatı taşıyıcı elamanlarına doğru elemanlar ile bağ- lanmalıdır. İnşaat içerisinde tasarım sırasında öncelikle bu yükler statik tasarım grubu ile paylaşılarak ve/veya sonradan yapılan yeni tadilat işlerinde değişiklik söz konusu olduğunda veya herhangi bir tereddüt olduğunda mutlaka yapı mühendisine (statik tasarım ve uygulayıcı mühendisine) danışılmalıdır. Beton yüzeylerde sabitleme