Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı 75 4.10.1. Presli Bağlantı Yöntemi Bağlantı parçası ve boru, kalıcı bağlantı oluşturmak için preslenir. Sıkıştırma geçirme işlemi fabrikada takılan conta bileziklerini uç boncukta deforme ederek, bağlantının sızdırmaz kalmasını sağlar. Bakır boru tesisatı sınıfı ve tipi, düz boru boyunca ve bağlantı elemanlarını birleştirmek için kullanılır. Bağlantı parçaları üretici önerilerine göre seçilecek boru tipi ve özellikleri uyumlu olmalıdır. Özellikle bağlantı elemanları imalatçılarının ürünlerinde tavsiye ettiği sıcaklık ve basınç sınırlamalarına dikkat edilmelidir. Pres geçirme 12 mm - 108 mm aralığındaki dış çaplarda kullanılabilir. Sıcaklık ve basınç sınırları kontrol edil- melidir. Bunlar üreticiye göre değişebilir. 4.10.2. Bağlantı Parçası Boru tesisatının ve bağlantı parçalarının karşılıklı olarak uyumlu olması, amaçlanan uygulama için uygun olması ve bunların bakır boru tesisatında kullanmaya uygun olması önemlidir. Boru çapları, sıcaklık ve basınç değerleri ile malzeme ve imalatçıya göre de değişir. Bakır borular 12 ila 108 mm dış çapta üretilir. Güçlü ve kalıcı bir bağlantı oluşturmak için sıkıştırma parçası ve boru uygun aletle preslenmelidir. Pres aletinin kafa kısmı için işlem yapılan yerde gereken yeterli boşluk olması ve aletin ağırlığından dolayı yük- sekte yapılan imalatlar için uygun çalışma iskelesine ihtiyaç vardır. 4.11. BORUDAN BÜKME DİRSEKLER Dış çap 54 mm'ye kadar boyutlar için alan ve görünüm izin veriyorsa TS EN 1057 Tablo X ve Tablo Y boruları için çekilmiş dirsekler kullanılabilir. Standart biçimleyiciler ve boru bükme makineleri kullanılacaktır. 4.12. BORU DESTEKLERİ VE AKSESUARLARI Standart olarak ANSI MSS SP-58’e uyumlu bakır, pirinç, çelik tabanlı, boru askı, destek ve kılavuz malzemeleri bina taşıyıcı sistemlerine tespit noktalarında, uygulamaya bağlı olarak bina yapı malzemesi ile galvanik bakım- dan uygun olmalıdır. Boru ile temas halindeki askı, sabit veya kayar desteklerin taşıyıcı sistemleri demir-çelik olması durumunda boru ile temas eden askı ve desteklerin arasında yalıtım malzemeleri olmalıdır. Bütün borulara bağlantılı vana, enstrüman ve ekipmanların yükleri boruya verilmeden bağımsız olarak ayrı desteklenmelidir. Borularla ile kullanılan sabitleme cıvata ve somunlar ASME B31.1’e uygun standartlarda ve aynı zamanda ASTM B98/B98M göre C65100 veya C66100 alaşımlı malzeme kullanılmalıdır. Alternatif olarak ASTM B150/B150M uygun C63000 veya C64200 alaşımlı ile ASTM B164’e göre N04400 veya N04405 malzeme kullanılmalıdır. Dikkat edilmesi gereken çok önemli bir detay ise kullanılan cıvata malzemesi ile altına konan pul aynı malzeme olmak zorundadır. Boru destekleri birleştirmelere olabildiğince yakın yerleştirilecek ve yön değişikliği yapılacaktır. Destekler arasında aşırı bükülme olmaksızın ve hareket ettirilebilecek şekilde boruları düzgün bir şekilde taşıyacaklardır. Sallanan boru askılarının kullanıldığı yerlerde, gerekli tüm boru hattı boyunca serbestçe hareket edebileceklerdir. Destek çubuğu 300 mm uzunluğundan az olmamalı ve herhangi bir yalıtımın kalınlığından uzak olmalıdır. Salınan askılarda yarı küre şeklinde pullar veya benzer parçalar kullanılacaktır. Benzer çalışma sıcaklığı ve malzemeden yapılmış borular tek bir destek çubuğu ile üst üste iki kat asılabilir. Dikey boru hattı, yükselticinin tabanında desteklenmeli ve Tablo D'deki sınırları aşmamak üzere aralıklarla yön- lendirilmelidir. Bir yükselticinin kolları, yükseltici için bir destek aracı olarak kullanılmamalıdır. Yüklenici, inşaat sırasında desteklerin ve bağlantı elemanlarının yerlerinin tespit edilmesi ve bazı destek ve bağ- lantı elemanlarının betonarme yapı içine yerleştirilmesi için eksiksiz bilgi sağlayacaktır. Gerekli işaretlemelerin yapılmasından ve deliklerin açılmasından da yüklenici sorumludur.