Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

8 Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı 2.1.6. Termal Kullanım Sıcak Su Tesisatı Termal kullanım sıcak su dağıtım sistemleri normalde 30°C- 45°C maksimum akış sıcaklığında çalışır. Genelde yeryüzüne çıktığı sıcaklık açık havuzlarda insan vücut sıcaklığı üzerinde 1°C- 2°C yüksek sıcaklıklara kadar kullanımına izin verilir. 45°C üzerinde kademeli olarak ya soğutulur ya da gereken sadece belirli ihtiyaçlara hizmet sağlayan sınırlı bölümlerde uygulanabilir. Örnek: hamam, sauna veya ısıtma serpantinlerinde 65°C. Termal su genel olarak içindeki mineraller ve radyoaktif özelliklerden dolayı sınırlı süre banyo amaçlı kullanım gerektirdiğinden genelde ya açık havuzlarda ya da yarı kapalı havuzlarda kullanılabilir. Büyük bir kısmında içil- mesi tavsiye edilmez. Yüksek paslandırma özelliğinden dolayı galvanizli veya normal dikişli borular ile paslanmaz çelik boruların kullanılması uygun değildir. Bakır, pirinç, bronz borular ve alaşımlarının yanı sıra çoğunlukla plastik esaslı borular tercih edilmektedir. 2.1.7. Termal Kullanım Sıcak Su Tesisatı Boru Seçim Tabloları Termal kullanım sıcak su tesisat boruları genelde bakır, alaşımlı bakır (bronz, pirinç vb.), plastik esaslı borular ve CTP (GRP) borulardır. Bu tablolar, kullanılan farklı malzemeler, birleştirme yöntemleri ve kullanım yerleri için rehberlik etmektedir. Tasarımcı tarafından tarif edilmiş, malzemelerin galvanik1 seviyesi esas alınarak karıştırılmasının herhangi bir olumsuz etkisinin bulunmadığından emin olunmalıdır. Suyun sertliğine bağlı olarak su içerisinde çözünmüş mineraller özellikle galvaniz borular dahil birçok farklı boru cinsleri ve bağlantı metotları için sorun yaratır. Ayrıca suyun sıcaklığına bağlı olarak boru tesisatında uza- ma ve kısalmalar, kullanılan boruların armatür, vana ve ekipmanlarla olan bağlantılarında suyun basıncı dışında fazladan stres yaratır. Boruları sabitlerken kullanılan destekler boruların uzama ve kısalma hareketlerinde sorun çıkartmayacak şekilde düzenlenmelidir. Plastik esaslı boruların aşağıdaki tabloda uzama katsayıları verilmiştir. Plastik borular cinslerine göre incelendi- ğinde kullanım soğuk su tesisatında uygulamalarından farklılıklar göstermektedir. Ayrıca bazı boru cinsleri ABS gibi 45°C üzerinde kullanılması uygun değildir. Boru imalatçı kataloglarında basınç sınıfına karşı gelen sıcaklık değerlerinde kullanılmalıdır. Tablo: 2.1.9 Plastik Esaslı Boru Çalışma Sınırları Uygulama Basınç Karşılığı Çalışma Sıcaklık (°C) Aralığı 20 °C’de Tipik Basınç Aralığı ABS PB PEX PVC-C Çok Katmanlı PE 100 (HDPE) PP PVDF CTP Termal Kullanım Sıcak Su Hizmetleri 65 °C’ye kadar 0-0,5 MPa          0,5-1 MPa        1-2 MPa       Plastik boruların uzama kısalması için BKZ. Tablo: 2.1-7 Plastik Esaslı Boru Uzama Katsayısı