Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

82 Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı 5.3 DİŞLİ MONTAJ 5.3.1 Dişli Birleştirmeler Paslanmaz çelik borular genellikle kaynaklı birleştirmeler ile montaj edilir, ancak TS 61-210 EN 10266-1’de belir- tildiği gibi uygun kaliteler için dişli birleştirmeler mümkündür. Kullanılacak boruların uçları konik veya paralel (BSPT) dişli olmalıdır. Diş çekme EN 10226'e uygun (ISO 7 Gaz dişli), harici ve paralel konik dişli* veya tercihen uygun birleştirme malzemeleri ile eşleşen iç dişleri konikleştirmek sureti ile yapılmalıdır. İç dişli koniklik kullanılıyorsa, diş açmada izin verilen toleransların aşılmamasına özen gösterilmelidir. Uzun vidalı geri somunlu dişli bağlantılara izin verilmez. Östenitik paslanmaz çelik dişli bağlantıları için, ASTMA182/A182M’e uygun dişleri ASME B1.20.2M göre açılmış ASME B16.11 standardında 304, 304L, 316, 316L malzemeler ile kullanılır. ASTM D3308 e uygun PE malzeme sızdırmazlık için kullanılır veya uygun nitelikte sıvı sızdırmazlık contası da kullanılabilir. Ferritik veya martensitik paslanmaz çelik dişli bağlantılar ise ASTM A182/A182M’e uygun boru dişleri ASME B1.20.2M göre açılmış bağlantı elemanı ASME B16.11 uyumlu 430 veya 6a Sınıf 1 malzeme için ASTM D3308 uygun PE bant veya sıvı conta kullanılır. * ISO 7 gaz dişlisi genelde yüksek basınca dayanıklı diş olarak bilinir diş koniklik açısı 1°47' diş açısı 55° ve diş adımı da 3/4" -304 mm de veya 1’’ 16 çapa göre alınır. 5.3.2 Dirsek ve Birleştirme Parçaları Dişli dirsekler, kol ayrımları ve redüksiyonlar, BSPT konik dış ve tercihen paralel veya alternatif olarak konik iç dişler (BS 143) TS 579 ve BS 126'ya uygun, 316 paslanmaz çelikten imal edilmiş olmalıdır. Dirsek ve kol ayrım- ları için yarıçap standardı 1½ D olmalıdır. Kare dirsekler kullanılmaz. Özel T ve uzun yarıçaplı dirsek kullanımı genellikle gerekli değildir. Standart olarak mevcut olmayan ve boşluk azaltıcıların kullanılmasını engelleyen boyutlar haricinde dişli rakorlar kullanılmalıdır. Dişli rakorlar, havalandırma veya eğim gereksinimlerini kolaylaştırmak için eş merkezli veya eksantrik olmalıdır. 5.4 KAYNAKLI MONTAJ Prefabrik paslanmaz çelik boru tesisatı borular için kaynak en iyi fabrika koşullarında gerçekleştirilir. Bu modüller normalde montajı basitleştirmek için flanş bağlantılarla donatılacaktır. Yerinde mümkün olan yerlerde paslan- maz çelik kaynak yapmaktan kaçınılmalıdır. Kaynaklı birleştirmelerin gerilme analizi ve tahribatsız muayenesi gerekecektir. Not: Paslanmaz çelik kaynağı, krom bileşikleri dumanlarına yol açabilir ve bu nedenle başlamadan önce tüm risk, sağlık ve güvenlik konularının dikkate alınması gerekir. 5.4.1 Kaynak Presli Bağlantı Yöntemleri Boru, tercihen sahaya teslim edildiği gibi uçları Tablo 5-2 de gösterildiği gibi kaynak için hazırlanmalıdır.