Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı

Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı III BAŞKANIN SUNUMU Bu yayın, her yayında olduğu gibi çok yoğun bir emek sonucu oluştu. Konu, genel anlamda tesisat dünyamızda en iyi bilindiği düşünülen ancak içine girildiği zaman bihaber olunduğu şaşkınlıkla fark edilen, en popüler kalemlerden biri. MTMD olarak bu ihtiyacı özellikle Türkçe bir kaynak ile doldurmaya çalıştık. Borular, boru hatları ve buna ait bağlantı elemanları, kaynakları bir yerden diğerine taşımak için binlerce yıldır kullanılıyor. Mısırlılar tarafından MÖ 3000'lerde kullanıldığı kaydedilen ilk bakır borulardan günümüzün yüksek teknolojili petrol ve gaz hatlarına kadar borular, insanların hayatta kalmasında kilit bir rol oynamıştır. Hatta kayıtlar, kente ışık sağlamak üzere doğal gazı Pekin'e taşımak içinMÖ 2500’lerde temel bir boru hattının kullanıldığını gösteriyor. Kısacası uygarlık tarihimizde tekerlek kadar önemlidir bence. Romalılar su kemerlerini dağ kaynaklarından tatlı su taşımak, içme suyunu taze ve insan atıklarından arındırmak ve halk sağlığını büyük ölçüde iyileştirmek için kullandılar. Roma İmparatorluğu çöktüğünde sıvı taşımacılığı, hijyen ve sanitasyon bilgisi gitti. Avrupa; dizanteri, kolera, tüberküloz ve felaket getiren kara ölüm gibi hastalıklarla karakterize edilen, karanlık ve orta çağa doğru ilerledi. Romalıların sanitasyona olan ilgisinin yenilenmesi ve etkileyici mühendislik çalışmaları 17. ve 18. yüzyıl aydınlanması ile başlamış ve bundan sonra boru ve boru hattı teknolojisi gelişmeye başlamıştır. İndus Nehri vadisinde (Güney Pakistan) 35.000 nüfusluMohenjo-Daro, birçok tarihçi tarafından kanalizasyonların doğum yeri olarak kabul ediliyor. MÖ 3500'den başlayarak, kesme taştan veya insan yapımı kâgir elemanlardan yapılan, başlangıçta üstü açık ancak daha sonra kapatılan kanallar geliştirildi ve eski dünyada kullanılan birçok yüzey kanalının prototipi haline geldi. Bunlar borunun öncüleri idi. Borunun doğuşu, Babil'de (Irak) yaklaşık aynı zamanda meydana geldi. Güneşte sertleşen (ve daha sonra pişirilen) muflu toprak borular, ahşap mandreller üzerinde yapılırdı. Kanalizasyon ve boru fikri, takip eden birkaç bin yıl içinde Asya, Orta Doğu ve Avrupa'ya kadar geniş bir alana yayıldı. Roma İmparatorluğu özellikle geniş bir kesme taş kanalizasyon sistemine sahipti ve su için dairesel kurşun boruların kullanımını geliştirmişti. Ancak bu aşırı kurşun kullanımının kısalan yaşam sürelerine neden olduğu düşünülmektedir. Karanlık ve Orta Çağ, sanitasyonda ciddi bir düşüşün görüldüğü yıllar olarak tarihe geçti. Fransa'da 1600'lü yılların başların- da dökme demir boru kullanılmasına rağmen, bu dönemde genellikle borular kabaca yapılmıştır. Birkaç salgın Avrupa'yı kasıp kavurduktan sonra Paris, kapsamlı bir kanalizasyon sistemi oluşturmaya başlayan ilk şehirlerden biriydi. 1860'lardan 1890'lara kadar Parisliler neredeyse her sokağın altına bir kanalizasyon inşa ettiler. Toplamda yaklaşık 400 km. Kanalizasyon- ları birçok yeni fikir içeriyordu; düşük akış kanalları, kanalizasyon görevlileri için kaldırımlar, tekneler dâhil kanalizasyonları temizlemek için benzersiz cihazlar ve kanalizasyona diğer yardımcı şebekelerin yerleştirilmesi gibi. Londra'daki korkunç sağlık koşulları 1860'larda yeni bir kanalizasyon sisteminin yapılmasını gerektirdi. İngiltere'de yumurta şeklindeki kanalizasyonlar ve “ayrı” kanalizasyonlar (yağmur suyu olmayan) geliştirildi. Yeni konseptler Avrupa çapında hızla yayıldı. Tipik olarak, büyük kanalizasyonlar tuğla veya kesme taştan, daha küçük olanlar kil, dökme demir veya ahşaptan yapılmıştı. Amerika Birleşik Devletleri'nde kolera ve diğer hastalıklar İç Savaş'tan sonra bir sorun haline geldi ve ilk nesil Amerikan inşaat mühendisleri, çözümler için İngiltere ve Avrupa'dan esinlendi. İlk yeni ayrı sıhhi kanalizasyon sistemi, başlangıçta 6 inch kil boru (menholsüz) ve daha sonra 8 inch (menhollü) kullanılarak Memphis, Tennessee'de yapıldı. Kil, ABD genelinde bir süre baskın borumalzemesi haline geldi ve ABD genelinde kil boru fabrikaları yükseldi. Ahşap, dökme demir ve beton dâhil birçok başka malzeme de kullanılıyordu. 1900'lerin başlarında patentli Parmley Sistemi, hendekte segmental blokların montajı yaklaşımını teşvik etti. Güçlü bir yapıydı ancak her türlü arızaya karşı hassastı. Ahşabınmevcudiyeti vemarangozların yeniden eğitilmesi, su ve kanalizasyon borusu için ahşabın kullanılmasını kolaylaştırdı. Ancak kanalizasyon suyu ve odun, sülfürlerin ve sülfürik asidin olumsuz etkileri nedeniyle birlikte iyi çalışamadı. En basit ahşap borular oyulmuş kütüklerdi. Diğerleri genellikle dayanıklılık için çelik kuşakla sarılmış tahta çıtalardan oluşan borulardı.