Table of Contents
I
218
Tesisat Boru ve Bağlantı Elemanları El Kitabı
KISALTMALAR
VIII
KISIM 1. GİRİŞ
1
1.1. Önsöz
1
1.2. İşçilik Standardı
1
1.3. Kalite Güvence
2
1.4. Tanımlar
2
KISIM 2. MALZEME SEÇİMİ VE TESİSAT SİSTEMLERİTANIMLARI
3
2.1. Sıhhi Tesisat Boruları.
3
2.1.1. Sıhhi Tesisat İşletme Koşulları ve Sistem Tanımı
3
2.1.2. Kullanım Soğuk Su Tesisatı
3
2.1.3. Kullanım Soğuk Su Boru Seçim Tabloları
3
2.1.4. Kullanım Sıcak Su Tesisatı
6
2.1.5. Kullanım Sıcak Su Tesisatı Boru Seçim Tabloları
6
2.1.6. Termal Kullanım Sıcak Su Tesisatı
8
2.1.7. Termal Kullanım Sıcak Su Tesisatı Boru Seçim Tabloları
8
2.2. Kondenser ve Soğutma Suyu Boruları
9
2.2.1. İşletme Şartları ve Tesisat Sistemleri Tanımı
9
2.2.2. Kondenser Ve Soğutma Suyu Boruları Seçim Tabloları
10
2.3. Konfor Sistemleri Soğutma Suyu Tesisatı
12
2.3.1. İşletme Şartları ve Tesisat Sistemleri Tanımı
12
2.3.2. Kondenser ve Soğutma Suyu Boruları Seçim Tabloları
13
2.4. Yangın Suyu Tesisatı
15
2.4.1. Yangın Tesisatı İşletme Koşulları ve Sistem Tanımı
16
2.4.2. Yangın Tesisatı Boru Seçim Tabloları
16
2.5. Düşük Sıcaklık Sıcak Su Tesisatı
19
2.5.1. Düşük Sıcaklık Sıcak Su İşletme Koşulları ve Sistem Tanımı
19
2.5.2. Düşük Sıcaklık Sıcak Su Tesisatı Boru Seçim Tabloları
20
2.6. Orta Sıcaklık Sıcak Su Tesisatı
22
2.6.1. Orta Sıcaklık Sıcak Su İşletme Koşulları ve Sistem Tanımı
22
2.6.2. Orta Sıcaklık Sıcak Su Tesisatı Boru Seçim Tabloları
23
2.7. Yüksek Sıcaklık Isıtma (Kızgın Su) Tesisatı Boruları
25
2.7.1. Kızgın Su İşletme Şartları ve Tesisat Sistemleri Tanımı
25
2.7.2. Kızgın Su Tesisat Boru Seçim Tabloları
25
2.8. Buhar Tesisatı ve Kondens Hattı Tesisatı
26
2.8.1. İşletme Şartları ve Tesisat Sistemleri Tanımı
26
2.8.2. Buhar Tesisatı ve Yoğuşma Hattı Boru Seçim Tabloları
27
2.9. Basınçlı Hava ve Vakum Tesisatı Boruları
28
2.9.1. Basınçlı Hava, Vakum İşletme Şartları ve Tesisat Sistemleri Tanımı
29
2.9.2. Basınçlı Hava ve Vakum Tesisatı Boru Seçim Tabloları
30
2.10. Yakıt Tesisatı Boruları
33
2.10.1. Yakıt Tesisatı İşletme Şartları ve Tesisat Sistemleri Tanımı
34
2.10.2. Fueloil Sistemleri Boru Seçim Tabloları
35
2.11. Doğalgaz Tesisatı Boruları
36
2.11.1. Boru Çeşitleri ve Kullanılan Yerler
37
2.11.2. Yapım ve Birleştirme Metotları Kullanım Yerleri
39
2.11.2.1. Çelik Borular
40
2.11.2.2. PE Borular
44
2.11.2.3. Bükülebilir Hortum Takımları - BLH
45
2.11.2.4. Bakır Borular
46
2.11.3. Tamamlayıcı Genel Uygulama Gerekleri
46
2.11.3.1. Ortam
46
2.11.3.2. Diğer Tesisat Türleri (elektrik-mekanik vb.) ile Koordinasyon
47
2.11.3.3. Borularda Isıl (Termal) Uzama-Kısalma
47
2.11.3.4. Tahliye Borusu Tesisatı
48
2.11.3.5. Tesisat Güzergahı, Şaft ve Galeri Havalandırması
48
2.11.3.6. Korozyon Koruması
49
2.11.3.7. Topraklama
49
2.11.3.8. Uygulama Öncesi ve Sonrası Temizlik-Süpürme
49
2.11.3.9. Testler
49
KISIM 3. ÇELİK BORU, DEVRE ELEMANLARI VE MONTAJI
51
3.1. Çelik Boru Tesisatı Malzemeleri
51
3.1.1. Çelik Boru Standart ve Özellikleri
51
3.1.2. Boru İç ve Dış Yüzey Kaplama Çeşitleri
51
3.1.3. Standart Boru Ucuna Göre Temin Şekilleri
51
3.2. Çelik Boru Dişli (Vidalı) Birleştirme
52
3.3. Galvaniz veya Siyah Çelik Boru Tesisatı Kaynaklı Bağlantı
52
3.4. Galvaniz ve Siyah Çelik Boru Tesisatı Flanşlı Bağlantı
52
3.5. Galvaniz veya Siyah Çelik Boru Tesisatı Yivli Bağlantı
52
3.6. Galvaniz veya Siyah Çelik Boru Kullanılan Tesisat Türleri
53
3.7. Çelik Borularda Dişli Bağlantı Elemanları Montajı
55
3.7.1. Dişli Birleştirmeler
55
3.7.2. Dirsek ve Birleştirme Parçaları
55
3.8. Kaynaklı Montaj
56
3.8.1. Kaynak Metotları
56
3.8.2. Kaynaklı Bağlantı Elemanları
57
3.9. Flanşlı Montaj
58
3.10. Yivli Bağlantılar
58
3.10.1. Kelepçeli Bağlantılar
58
3.10.2. Bağlantı Parçaları
59
3.11. Sıkı (Pres) Geçmeli Bağlantılar
59
3.12. Boru Destekleri ve Aksesuarları
59
3.13. Borularda Isıl (Termal) Uzama ve Kısalma
62
3.13.1. Doğal Esneklikle çözümler
62
3.13.2. Esnek Bağlantı Elemanları
62
3.13.3. Boru Sabitleme Elemanları (Sabit Noktalar)
62
3.13.4. Soğuk Ön Gerdirme
63
3.14. Boru Montaj Şartları
63
3.14.1. Temizlik Kontrolü
63
3.14.2. Boru Duvar Geçiş Elemanları (Kovanlar, Kılıflar)
63
3.14.3. Boru Hizalama
64
3.14.4. Boru Montaj Aralık ve Boşlukları
65
KISIM 4. BAKIR BORU, DEVRE ELEMANLARI VE MONTAJI
65
4.1. Boru Malzeme Tipleri
65
4.1.1. Boru Sertlik Dereceleri ve Tipler
65
4.1.2. Kaplama
66
4.2. Boru Montaj Metotları
67
4.3. Bakır Boru Kullanılan Tesisat Türleri
67
4.4. Dişli Birleştirme Montajı
69
4.4.1. Dişli Bağlantı Metodu
69
4.5. Kapiler Birleştirme ve Geçme Montajı
70
4.5.1. Kapiler Montaj Metodu
70
4.5.2. Kapiler Bağlantı Parçaları
70
4.6. Sıkıştırma Bağlantı Elemanı ve Montaj Cihazı
71
4.6.1. Sıkıştırma Metodu
71
4.6.2. Sıkıştırma Bağlantı Parçaları
71
4.7. Flanşlı Birleştirmeler
71
4.7.1. Civata ve Somun Malzemeleri
72
4.7.2. Bakır Flanş Conta Malzemeleri
72
4.8. Yüksüklü Bağlantı Montajı
72
4.8.1. Yüksüklü Montaj Yöntemi
72
4.8.2. Yüksüklü Bağlantı Parçaları
72
4.9. Yumuşak ve Sert Lehimli Montaj
73
4.9.1. Yumuşak Lehimleme Yöntemi
73
4.9.2. Sert Lehimleme Yöntemi
73
4.9.3. Sert Lehimleme Bağlantı Parçaları
74
4.10. Presli Montaj
74
4.10.1. Presli Bağlantı Yöntemi
75
4.10.2. Bağlantı Parçası
75
4.11. Borudan Bükme Dirsekler
75
4.12. Boru Destekleri ve Aksesuarları
75
4.13. Borularda Isıl (Termal) Uzama ve Kısalma
77
4.14. Yapım ve Montaj
78
4.14.1. Temizlik
78
4.14.2. Boru Duvar Geçiş Kovanları (Kılıflar)
78
4.14.3. Boru Hizalama
78
4.14.4. Boru Montaj Aralıkları
78
KISIM 5. PASLANMAZ ÇELİK BORU DEVRE ELEMANLARI VE MONTAJI
79
5.1. Boru Malzeme Tipleri
79
5.1.1. Boru Sertlik Dereceleri ve Tipler
80
5.1.2. Kaplama
80
5.2. Paslanmaz Çelik Boru Kullanılan Tesisat Türleri
80
5.3. Dişli Montaj
82
5.3.1. Dişli Birleştirmeler
82
5.3.2. Dirsek ve Birleştirme Parçaları
82
5.4. Kaynaklı Montaj
82
5.4.1. Kaynak Presli Bağlantı Yöntemleri
82
5.4.2 Kaynaklı Bağlantı Elemanları
83
5.5. Sıkıştırmalı Bağlantı Elemanı
84
5.5.1. Sıkıştırma Metodu
84
5.5.2. Sıkıştırma Bağlantı Parçaları
84
5.6. Flanşlı Montaj
85
5.7. Yüksüklü Bağlantı Montajı
87
5.7.1 Yüksüklü Montaj Presli Bağlantı Yöntemi
87
5.7.2 Yüksüklü Bağlantı Parçaları
87
5.8. Boru Destekleri ve Aksesuarları
87
5.9. Borularda Isıl (Termal) Uzama ve Kısalma
87
5.9.1. Doğal Esneklik
87
5.9.2. Genleşme Parçaları
88
5.9.3. Boru Sabitleme Elemanları (Sabit Noktalar)
88
5.9.4. Soğuk Çekme
88
KISIM 6. ALÜMİNYUM BORU DEVRE ELEMANLARI VE MONTAJI
89
6.1. Boru Tesisatı Malzemeleri
89
6.1.1. Boru Sertlik Dereceleri ve Tipler
89
6.1.2. Kaplama
89
6.2. Alüminyum Boru Bağlantı Metotları
90
6.3. Alüminyum Boru Kullanılan Tesisat Türleri
90
6.4. Alüminyum Boru Bağlantı Elemanları
91
6.5. Dişli Montaj
91
6.5.1. Dişli Birleştirmeler
91
6.5.2. Dirsek ve Birleştirme Parçaları
91
6.6. Kaynaklı Montaj
91
6.6.1. Kaynak Presli Bağlantı Yöntemleri
92
6.6.2. Kaynaklı Bağlantı Elemanları
93
6.7. Sıkıştırma Bağlantı Elemanı ve Montaj Cihazı
94
6.7.1. Sıkıştırma Metodu
94
6.7.2. Sıkıştırma Bağlantı Parçaları
95
6.8. Flanşlı Montaj
95
6.9. Boru Destekleri ve Aksesuarları
96
6.10. Borularda Isıl (Termal) Uzama ve Kısalma
96
6.10.1. Doğal Esneklik.
96
6.10.2. Genleşme Parçaları
96
6.10.3. Boru Sabitleme Elemanları (Sabit Noktalar)
96
KISIM 7. PLASTİK ESASLI BORU DEVRE ELEMANLARI VE MONTAJI
97
7.1. Genel Bilgi
97
7.2. Plastik Boru Tesisatı Uygulama Seçim Tablosu
100
7.2.1. Plastik Boru ve Bağlantı Elemanları Seçim Kılavuzu
100
7.3. Plastik Esaslı Boru Kullanılan Tesisat Türleri
101
7.4. Birleştirme Presli Bağlantı Yöntemleri
102
7.5. Bağlantı Elemanları
104
7.5.1. Dişli Bağlantılar
105
7.5.2. Solvent ile Birleştirme (Yapıştırma)
105
7.5.3. Flanşlı Bağlantılar
106
7.5.4. Termal Füzyon Kaynağı
107
7.5.5. Alın Kaynağı
107
7.5.6. Soket Kaynağı
107
7.5.7. Elektro Füzyon
107
7.5.8. Sıkıştırma Elemanları
108
7.5.9. İtmeli Bağlantılar
108
7.6. Elektrik İletkenliği
108
7.7. Borularda Isıl (Termal) Uzama ve Kısalma
109
7.8. Boru Destekleri ve Aksesuarları
109
7.9. Ultraviyole Işık (UV)
109
7.10. Boru ve Bağlantı Parçalarının Uyumlu Olması
109
7.11. Dikkat Edilecek Bazı Konular
110
7.12. Gömülü Boru Hatları ve Yalıtım Yapılması
110
KISIM 8. BORU TESİSAT VE MONTAJI İÇİN GENEL GEREKLİLİKLER
112
8.1. Topraklama ve Eş Potansiyel Tesisatı (Grounding And Bonding).
112
8.2. Katodik Koruma Tesisatı
114
8.3. Galvanik Reaksiyon
115
8.4. Sızıntı Kontrol Tesisatı (Leak Detection)
117
8.5. Boru Tesisat Hava Tahliyesi
117
8.6. Boru Tesisatı Boşaltma (Drenaj)
118
8.7. Boru Isıl (Termal) Uzama ve Kısalma
118
8.8. Koç Darbesi (Surge Pressure)
119
8.9. Boru Tesisat ve Bağlantı Elemanları Koruma
121
8.9.1. Fiziksel Koruma
121
8.9.2. Korozyon Koruma
121
8.10. Ekipman Bağlantıları
127
8.10.1. Mevcut Tesisata Yapılan Bağlantılar
127
8.10.2. Gelecekteki Yeni Tesisat Eklentileri için Bağlantılar
128
8.11. Bina Yapı Elemanları Geçişlerinin Yapımı
128
KISIM 9. BORU DEVRE AKSESUARLARI VE YARDIMCI ELEMANLAR
129
9.1. Genel Gereklilikler
129
9.2. Vana Yerleri ve Fonksiyonları
129
9.2.1. Kesme Vanaları
129
9.2.2. Basınç ve Akış Ayar (Regülasyon) Vanaları (Dinamik veya Statik)
130
9.3. Diğer Vanalar ve Ölçme Ekipmanları
130
9.3.1. Emniyet Vanaları
130
9.3.2. Şamandıralı Vanalar
130
9.3.3. Çek Valfler (Geri Tepme Ventilleri)
131
9.3.4. Pislik Tutucular
131
9.3.5. Enstrümantasyon ve Test Noktaları
131
9.3.6. Basınç Göstergeleri, Manometreler
131
9.3.7. Sıcaklık Ölçerler, Termometreler
131
9.4. Etiket ve Tanımlamalar
131
9.4.1. Boru Devre Etiketleri
132
9.4.2. Vana ve Cihaz Etiketleri
132
KISIM 10. BORU TESİSATI TEST VE KONTRÖLLER
133
10.1. Basınç Testi
133
10.2. Kaçak Sızıntı Testi
133
10.3. Eski Boru-Yeni Boru Bağlantı Kaçak Sızıntı Testi
134
10.4. Vana Testi
134
KISIM 11. BORU TESİSATI YIKAMA VE TEMİZLİK
135
11.1. Kapsam
135
11.2. Amaç
135
11.3. Boru Temizliğinde Dikkat Edilecek İşler
135
11.4. Basınç Testleri ve Test Akışkanı
135
11.5. Tesisat Temizlik ve Yıkama Yöntemleri
136
11.5.1. Ön Temizlik
136
11.5.2. Hassas Temizlik- Yıkama
136
11.5.3. Yüksek Debili Su ile Yıkama (Flushing).
136
11.6. Dezenfeksiyon
137
11.7. Dinamik Yıkama
137
11.8. Kimyasal Temizlik
138
11.9. Tesisat Sistem Doldurma ve Şartlandırma
138
11.9.1 Dolum Suyu Şartlandırma
139
11.10. Atık Su Yönetimi
139
KAYNAKÇA ve İLGİLİ STANDARTLAR
140
EKLER
146
EK-1 GENEL BORU TASARIMI İÇİN ÖNEMLİ BİLGİLER
146
EK-2 BORU TAŞIYICI YÜK TASARIMI VE GENEL BİLGİLER
162
EK-3 KAYNAK VE KAYNAKÇI NORM ve STANDARTLARI İÇİN ÖNEMLİ BİLGİLER (EN-ISO)
176
EK-4 TAHRİBATSIZ KAYNAK TEST METOTLARI (NDT) İÇİN ÖNEMLİ BİLGİLER
186
EK-5 DEPREM VE TİTREŞİM KONTROLÜ
191
EK-6 MEKANİK TESİSAT SİSTEMLERİ RENK KODLARI VE ETİKET PROSEDÜRÜ
195
EK-7 MEDİKAL GAZ VE BASINÇLI HAVA SİSTEMLERİ TEMİZLEME PROSEDÜRÜ
201
REKLAM İNDEKSİ
203
Aydın Boru
203
Borusan Mannesmann
204
Darhan
205
Ge-Ti
206
GF Hakan Plastik
207
İnka Fixing
208
Link Yapı
209
Makro Teknik
210
Norm Bağlantı ve Tespit Elemanları
211
Siemens
212
Teti Boru
213
Unival
214
Victaulic
216
Tosçelik
217
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy OTEzMQ==