Page 55 - MTMD E-Dergi 07

finans

II. BÖLÜM - Türkiye Ekonomisi ve İnşaat Sektörü

Ekonomide yaşanan gelişmeler ve finansal şoklar ile 2018 yılında büyüme yüzde 2,6’ya gerilemiştir.

Grafik.1 Türkiye Ekonomisi Yıllık Büyüme; Yüzde
Grafik.9 Türkiye Ekonomisi Yıllık Büyüme; Yüzde

12,0 11,1

10,0 8,6 8,5

8,0 7,4
6,1
6,0 4,9 5,2

4,0 3,2 2,6

2,0

0,0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

Grafik.10 Türkiye GSYH; Milyar Dolar
TÜİK verilerinden yararlanarak hazırlanan aşağıdaki grafik, bize 2018 yılının başından, 2019 Yılının 1. Çeyreğinin sonuna
950
935
1000
kadarki düşüşü gösteriyor. (Elimizdeki son veri 2019 yılının ilk çeyreğine ait) Bunu, üretimdeki gidişattan gördüğümüz
871
863
861
851
832
784
gibi özellikle KDV ve ÖTV gibi harcamaya dayalı, dolaylı vergilerin ciddi düşüşler yaşayan tahsilat oranlarından da
772
800
anlayabiliyoruz. Her ne kadar bu iki verginin tahsilat oranlarındaki düşüşün bir bölümü, ilk yarıda geçerli olan vergi
oranı indirimlerinden kaynaklanmış olsa da, o indirimleri ayrıştırarak baktığımızda da tahsilattaki gerilemenin ciddi
600
boyutta olduğu ortaya çıkıyor. Dolaylı vergi tahsilatındaki düşüş, büyük ölçüde talepteki düşüşü gösterir. Hane halkı
alım gücünde geçmiş yıllarda, yıllık ortalama % 7 - 10 arası zam alan çalışanlara oranla, yıllık %15-20 bandında yaşanan
400
gayrimenkul fiyat artışının alıcı ile mal arasındaki; alım korelasyonunu olumsuz etkilemektedir.
200

0
Grafik.2 Türkiye Ekonomisi Yıllık Büyüme; Yüzde ( 2019 1. Çeyrek dahil )
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Büyüme (%)

8

Türkiye Ekonomisi 2018 Yılında Zayıflayarak Yüzde milli gelir 2018 yılında 851 milyar dolardan 784 milyar dolara
6
2,6 Büyüdü gerilemiştir. Türk Lirası’nda yaşanan yüzde 40’a yakın değer

4
Türkiye ekonomisi 2018 yılında özellikle ikinci yarıda zayıf- kaybı nedeniyle dolar cinsinde hesaplanan milli gelir önem-
li ölçüde azalmıştır. Ekonomik büyümenin de yavaşlaması
lamış ve yüzde 2,6 büyümüştür. Ekonomiyi canlandırmaya dolar cinsinden hesaplanan milli gelirin küçülmesine neden
2
yönelik alınan önlemler ile 2017 yılını yüzde 7,4 büyüme ile olmuştur.
kapatan ekonomi 2018 yılında ivme kaybetmiştir. Ekonomi-
0
nin ivme kaybetmesinde siyasi, dış politik ve jeopolitik ge- Kişi Başı Milli Gelir On Bin Doların Altına Geriledi
III Ç
IV Ç
II Ç
2018 I Ç
lişmeler de etkili olmuştur. Yıl genelinde hane halkı tüketim 2019 I Ç
-2
harcamaları ile kamu harcamaları büyümede etkili olmuştur. Kişi başı milli gelir 2013 yılından itibaren başladığı gerile-
İhracat da büyümeye katkı sağlamıştır. Yatırımlar ise yeniden mesini 2018 yılında da sürdürmüştür. Yeni milli gelir hesap-
-4
küçülmüştür. Böylece Türkiye ekonomisi 2017 yılındaki yüz- laması ile 2013 yılı için 12.480 dolar olarak ölçülen kişi başı
de 7,4 büyüme ardından 2018 yılında yüzde 2,6 büyüme milli gelir ardından düşüşe geçmiştir. İzleyen yıllarda sağlanan
sağlamıştır. ekonomik büyümeye rağmen kişi başı gelir dolar cinsinden
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
gerilemektedir. Kişi başı gelirdeki gerilemede nüfus artışı ile

2018 Yılında Milli Gelir 784 Milyar Dolara Geriledi Türk Lirası’nın değer kaybı ana belirleyicidir. 2018 yılında kişi
başı gelir 9.632 dolara inmiştir. Böylece 2009 yılından sonra
Ekonomideki yavaşlama ve Türk Lirası’nın değer kaybı ile kişi başı milli gelir ilk kez 10.000 doların altına inmiştir. 55
E-DERGİ • SAYI 7

31